Doanh nghiệp bước vào 2025: Cơ hội lớn nhưng rủi ro pháp lý không nhỏ
Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn phát triển sôi động của cộng đồng doanh nghiệp: công nghệ thay đổi nhanh, nhu cầu mở rộng thị trường tăng cao, cùng với đó là hàng loạt chính sách và quy định mới được cập nhật.
Lý do là vì họ thường tập trung vào vận hành, bán hàng, tăng trưởng mà ít khi xây dựng hệ thống pháp lý bài bản ngay từ đầu.
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ vốn chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam đang là nhóm dễ bị tổn thương nhất về mặt pháp lý.
Không ít doanh nghiệp SME đang vận hành hiệu quả nhưng chỉ cần một sơ suất nhỏ như hợp đồng thiếu điều khoản chặt chẽ, chậm cập nhật giấy phép, hay mâu thuẫn giữa các cổ đông… cũng có thể khiến họ rơi vào tranh chấp tốn kém, mất cả thị trường và niềm tin đối tác.
5 tình huống pháp lý điển hình mà doanh nghiệp thường gặp trong năm 2025
Doanh nghiệp cần cảnh giác với những tình huống nào? Dưới đây là 5 tình huống pháp lý điển hình đã đang và sẽ còn xảy ra nhiều trong năm 2025.
1. Hợp đồng sơ sài - Đẹp lòng trước, thiệt hại sau
Doanh nghiệp ký hợp đồng nguyên tắc, hợp đồng hợp tác, hợp đồng thuê ngoài… chỉ để “cho có”. Nội dung thì copy từ mạng, không rõ ràng trách nhiệm, không có điều khoản xử lý vi phạm.
Rủi ro tiềm ẩn:
- Không có điều khoản phạt hay bồi thường khi đối tác vi phạm.
- Tranh chấp xảy ra, tòa án hoặc trọng tài khó căn cứ để xử đúng, thiệt hại nặng thuộc về bên yếu thế hơn (thường là doanh nghiệp nhỏ).
- Dễ bị đối tác lợi dụng kẽ hở để “lật kèo” khi thấy bất lợi.
2. Đăng ký sai/thiếu ngành nghề: Nguy cơ bị xử phạt hoặc mất cơ hội
Doanh nghiệp mở rộng hoạt động nhưng quên cập nhật mã ngành kinh doanh. Hoặc đăng ký thiếu các ngành cần thiết để xin giấy phép con.
Ví dụ một startup cung cấp dịch vụ giáo dục kỹ năng mềm online bị từ chối cấp phép hoạt động vì không đăng ký ngành nghề giáo dục. Trong khi đó, startup đã đầu tư hàng trăm triệu đồng cho nền tảng e-learning và marketing. Việc này khiến họ phải tạm dừng toàn bộ hoạt động để bổ sung thủ tục, lỡ mất cơ hội tăng trưởng.
3. Mâu thuẫn cổ đông khi “Người nhà” cũng có thể trở thành đối thủ
Lúc khởi nghiệp, các bên là bạn bè, người thân nên tin nhau, không làm rõ quyền lợi - trách nhiệm trong Điều lệ công ty.
Khi công ty bắt đầu sinh lời hoặc gặp khó khăn, mâu thuẫn bắt đầu bùng phát.
Điều này mang đến những rủi ro như:
- Xung đột không giải quyết được bằng nội bộ, dẫn đến kiện tụng, chia tách công ty, thậm chí giải thể.
- Mất khách hàng, nhân sự, đối tác vì ảnh hưởng từ nội chiến cổ đông.
- Trở thành “mồi ngon” cho đối thủ cạnh tranh lợi dụng thời cơ.
4. Thiếu giấy phép con, cứ nghĩ không cần nhưng lúc cần lại không có
Hoạt động trong lĩnh vực có điều kiện (spa, thực phẩm, giáo dục, tài chính…) nhưng chưa xin đầy đủ các giấy phép con. Ban đầu có thể không bị ai hỏi tới, nhưng khi mở rộng, vướng ngay trở ngại pháp lý.
Điển hình như một spa vận hành gần 2 năm, chưa có giấy phép hoạt động y tế. Khi được đối tác Nhật ngỏ ý đầu tư, họ yêu cầu cung cấp đầy đủ pháp lý trước khi chuyển tiền. Vì không có giấy phép y tế, thương vụ bị hủy ngay thì doanh nghiệp mất cơ hội vàng để scale-up.
5. Vi phạm quy định về lao động - dữ liệu - thương hiệu
Nhiều công ty chưa có hợp đồng lao động rõ ràng, nội quy công ty, chính sách sa thải hợp pháp, hoặc xử lý dữ liệu khách hàng/nhân viên mà không có văn bản đồng thuận.
Có thể hiểu như một công ty khởi nghiệp bị nhân viên cũ đăng bài bóc phốt trên mạng xã hội, kèm hình ảnh bảng lương và thông tin khách hàng. Do không có thỏa thuận bảo mật và không đăng ký quyền sở hữu trí tuệ đúng cách, doanh nghiệp không thể xử lý pháp lý hiệu quả, thiệt hại hàng trăm triệu đồng vì khách rời bỏ.
Doanh nghiệp càng để lâu, rủi ro càng lớn thậm chí "vỡ trận" khi chỉ một sự cố xảy ra.
Hầu hết những tình huống trên đều xuất phát từ sự chủ quan, thiếu phòng ngừa, hoặc không có đơn vị pháp lý đồng hành ngay từ đầu.
Nhiều doanh nghiệp nghĩ rằng chỉ cần có phòng pháp chế là đã xong, mọi vấn đề pháp lý sẽ được kiểm soát chặt chẽ. Thế nhưng, thực tế không đơn giản như vậy, nếu phòng pháp chế chỉ làm việc theo kiểu phản ứng khi sự cố đã xảy ra, thay vì chủ động tham gia từ những bước đầu trong chiến lược kinh doanh và vận hành.
Có phòng pháp chế thôi chưa đủ, doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ với mọi bộ phận, luôn chủ động dự báo và ngăn ngừa rủi ro từ sớm.
Thêm vào đó, một số yếu tố sau đây thường khiến doanh nghiệp dễ rơi vào “bẫy pháp lý”:
- Phòng pháp chế đứng riêng rẽ, thiếu sự liên kết sâu với các phòng ban khác như Marketing, Tài chính hay Nhân sự, dẫn đến tình trạng thông tin bị rời rạc, khó kiểm soát toàn bộ “bức tranh” pháp lý.
- Nguồn lực hạn chế ở doanh nghiệp nhỏ và vừa, khi phòng pháp chế chỉ có vài người hoặc kiêm nhiệm nhiều vai trò, khiến chuyên môn và hiệu quả xử lý không đủ đáp ứng yêu cầu phức tạp ngày càng tăng.
- Môi trường pháp luật liên tục biến đổi, nếu doanh nghiệp không có hệ thống cập nhật và đào tạo thường xuyên, phòng pháp chế dễ bị tụt hậu, bỏ sót các thay đổi quan trọng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động.
- Lãnh đạo chưa thực sự coi trọng vai trò pháp lý, dẫn đến các cảnh báo hoặc đề xuất của phòng pháp chế không được xem trọng, xử lý chậm trễ, tạo điều kiện cho rủi ro tích tụ.
Trong bối cảnh pháp lý ngày càng phức tạp và biến động không ngừng như hiện nay, việc có một đối tác pháp lý uy tín, chuyên nghiệp là điều không thể thiếu để doanh nghiệp vững vàng tiến bước.
Tia Sáng Law không chỉ tránh khỏi những rủi ro pháp lý mà còn biến thách thức thành cơ hội phát triển.
Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về môi trường kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực, Tia Sáng Law cung cấp giải pháp pháp lý toàn diện, linh hoạt và cập nhật kịp thời với các quy định mới nhất.
Đặc biệt, Tia Sáng Law còn đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc xây dựng hệ thống pháp lý chủ động, giúp dự báo và ngăn ngừa rủi ro từ giai đoạn đầu của mọi kế hoạch kinh doanh.
- Hỗ trợ pháp lý trọn gói, từ tư vấn hợp đồng, soạn thảo điều lệ, đến xử lý tranh chấp và đại diện doanh nghiệp trước pháp luật.
- Cập nhật liên tục các thay đổi pháp luật, đảm bảo doanh nghiệp luôn phù hợp và không bị động trước những quy định mới.
- Tư vấn chiến lược pháp lý gắn liền với mục tiêu kinh doanh, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động và gia tăng lợi thế cạnh tranh.
- Phản hồi nhanh chóng, giải pháp thực tiễn, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.
Tia Sáng Law là người bạn đồng hành không thể thiếu cho mọi doanh nghiệp muốn phát triển bền vững và an toàn trong năm 2025 và những năm tiếp theo. Đừng để rủi ro pháp lý làm chậm bước tiến của bạn hãy để Tia Sáng Law chiếu rọi con đường thành công.