CẨM NANG LUẬT DOANH NGHIỆP CHO DOANH NHÂN MỚI BẮT ĐẦU
Người mới khởi nghiệp cần biết gì về luật doanh nghiệp tại Việt Nam?
Khi bắt đầu hành trình kinh doanh, việc hiểu rõ luật doanh nghiệp là yếu tố then chốt giúp bạn tránh sai sót ngay từ những bước đầu tiên. Luật Doanh nghiệp Việt Nam hiện hành quy định cụ thể về cách thức thành lập, vận hành và giải thể doanh nghiệp đồng thời phân định rõ trách nhiệm pháp lý của người sáng lập và các cổ đông/thành viên.
Dưới đây là những khía cạnh pháp lý cơ bản mà doanh nhân mới cần nắm:
- Tư cách pháp nhân & trách nhiệm pháp lý: Không phải mô hình kinh doanh nào cũng có tư cách pháp nhân. Việc lựa chọn loại hình phù hợp sẽ ảnh hưởng đến trách nhiệm tài chính cá nhân bạn về sau.
- Quy định về ngành nghề kinh doanh: Mỗi ngành nghề đều có điều kiện riêng. Có ngành nghề bắt buộc phải đăng ký hoặc xin giấy phép con trước khi hoạt động.
- Vốn điều lệ và nghĩa vụ góp vốn: Luật yêu cầu rõ thời hạn góp vốn, mức chịu trách nhiệm của từng thành viên/cổ đông theo tỷ lệ góp.
- Cơ cấu tổ chức doanh nghiệp: Việc sắp xếp người đại diện, ban giám đốc, kế toán… cần đúng quy định, nhất là trong công ty cổ phần hay TNHH có từ hai thành viên trở lên.
- Các loại thuế, nghĩa vụ tài chính: Ngay sau khi thành lập, doanh nghiệp cần đăng ký thuế, hiểu rõ nghĩa vụ kê khai, đóng thuế GTGT, thuế TNDN và các loại thuế/phí khác.
Việc am hiểu các quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành đúng luật mà còn là nền tảng để phát triển bền vững, minh bạch và thu hút nhà đầu tư ngay từ giai đoạn đầu.
Các loại hình doanh nghiệp phù hợp cho người mới khởi nghiệp
Mỗi loại hình đều có ưu nhược điểm riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến quy mô hoạt động, trách nhiệm tài chính và khả năng gọi vốn trong tương lai.
Chọn đúng loại hình doanh nghiệp là một trong những quyết định pháp lý quan trọng nhất khi bắt đầu kinh doanh
Với người mới khởi nghiệp, 3 mô hình phổ biến và dễ tiếp cận nhất tại Việt Nam gồm:
Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) - đơn giản, kiểm soát toàn diện
- Ưu điểm: Chủ doanh nghiệp toàn quyền quyết định, thủ tục thành lập đơn giản, không cần nhiều vốn.
- Nhược điểm: Chủ doanh nghiệp chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân, không có tư cách pháp nhân.
- Phù hợp với: Hộ kinh doanh cá thể phát triển thành doanh nghiệp nhỏ, lĩnh vực dịch vụ, bán lẻ…
Công ty TNHH một thành viên - gọn gàng, dễ kiểm soát
- Ưu điểm: Có tư cách pháp nhân, chủ sở hữu chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp. Thích hợp cho cá nhân muốn tách bạch tài sản cá nhân và tài sản kinh doanh.
- Nhược điểm: Hạn chế huy động vốn từ nhiều nguồn do chỉ có 1 chủ sở hữu.
- Phù hợp với: Những người mới bắt đầu có kế hoạch rõ ràng, muốn giữ quyền kiểm soát.
Công ty TNHH hai thành viên trở lên - tối ưu cho khởi nghiệp nhóm
- Ưu điểm: Có thể có từ 2-50 thành viên góp vốn, dễ dàng chia sẻ rủi ro, đồng thời tận dụng năng lực và tài chính từ các thành viên.
- Nhược điểm: Quá trình ra quyết định có thể mất thời gian nếu không thống nhất.
- Phù hợp với: Nhóm startup nhỏ, các đội ngũ sáng lập có ý tưởng chung và cùng phát triển.
Lời khuyên: Người mới nên cân nhắc kỹ giữa mức độ kiểm soát, khả năng chia sẻ vốn và trách nhiệm pháp lý trước khi chọn loại hình phù hợp.
So sánh quy trình thành lập 3 loại hình doanh nghiệp phổ biến tại Việt Nam
Khi bắt đầu khởi nghiệp, việc chọn đúng loại hình doanh nghiệp là yếu tố quan trọng giúp bạn vận hành hiệu quả và đúng pháp luật. Dưới đây là bảng so sánh cụ thể 3 loại hình doanh nghiệp phổ biến: Công ty TNHH, Công ty Cổ phần, và Doanh nghiệp Tư nhân.
|
Tiêu chí
|
Công ty TNHH
|
Công ty Cổ phần
|
Doanh nghiệp tư nhân
|
|
Số lượng thành viên
|
- 1 thành viên (TNHH MTV) hoặc
- ≥2 thành viên (TNHH 2 TV trở lên)
|
- Tối thiểu 3 cổ đông sáng lập
- Không giới hạn số lượng cổ đông
|
- 1 cá nhân duy nhất làm chủ
|
|
Hồ sơ đăng ký thành lập
|
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp
- Điều lệ công ty
- Danh sách thành viên
- Giấy tờ cá nhân của các thành viên
- Giấy ủy quyền (nếu có)
|
- Như công ty TNHH, thêm:
+ Danh sách cổ đông sáng lập
+ Tỷ lệ cổ phần phân chia
|
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp
- Bản sao CCCD/CMND/hộ chiếu của chủ doanh nghiệp
|
|
Yêu cầu điều lệ công ty
|
Bắt buộc
|
Bắt buộc
|
Không bắt buộc
|
|
Quyền quyết định & điều hành
|
Chủ sở hữu hoặc HĐTV điều hành
|
Đại hội đồng cổ đông + HĐQT điều hành
|
Chủ doanh nghiệp toàn quyền quyết định
|
|
Khả năng huy động vốn
|
Giới hạn, không phát hành cổ phần
|
Dễ huy động vốn qua phát hành cổ phiếu
|
Không có cơ chế huy động vốn qua cổ phần
|
|
Trách nhiệm pháp lý
|
Giới hạn trong phần vốn góp
|
Giới hạn trong phần vốn góp
|
Chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân
|
|
Thời gian đăng ký & nhận giấy phép
|
Khoảng 3-5 ngày làm việc (nộp qua Cổng Dịch vụ công QG hoặc tại Sở KHĐT)
|
Khoảng 3-5 ngày làm việc
|
Nhanh, đơn giản - thường trong vòng 3 ngày làm việc
|
|
Phù hợp với ai?
|
- Cá nhân/tổ chức muốn khởi nghiệp nhỏ đến vừa
- Muốn quản lý linh hoạt
|
- Startup có kế hoạch mở rộng
- Doanh nghiệp muốn gọi vốn, minh bạch tài chính
|
- Cá nhân kinh doanh nhỏ, vốn ít, muốn vận hành đơn giản
|
Các thủ tục bổ sung sau khi thành lập doanh nghiệp
Sau khi có Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, bạn sẽ cần thực hiện các thủ tục như:
- Khắc dấu công ty: Cần thông báo mẫu dấu và tiến hành khắc dấu pháp nhân.
- Mở tài khoản ngân hàng: Tạo tài khoản ngân hàng công ty để phục vụ cho các giao dịch.
- Khai thuế và đăng ký thuế: Đăng ký thuế ban đầu, nộp tờ khai thuế môn bài, và đăng ký chữ ký số.
Điều lệ công ty là gì? Những lưu ý quan trọng khi soạn thảo điều lệ lần đầu
1. Điều lệ công ty là gì?
Điều lệ công ty là một bản tài liệu chính thức mô tả cơ cấu tổ chức, quyền hạn và trách nhiệm của các thành viên trong công ty. Nội dung của điều lệ có thể bao gồm các thông tin về tên công ty, địa chỉ, vốn điều lệ, phương thức chia lợi nhuận, quyền biểu quyết của các cổ đông, và các điều kiện chấm dứt hợp đồng.
2. Những lưu ý quan trọng khi soạn thảo điều lệ lần đầu
Khi soạn thảo điều lệ công ty lần đầu, có một số điểm quan trọng mà bạn cần lưu ý:
- Xác định rõ quyền và nghĩa vụ của các cổ đông và thành viên: Điều lệ cần chỉ rõ cách thức phân chia lợi nhuận, nghĩa vụ đóng góp vốn, và cách giải quyết tranh chấp.
- Chế độ quản lý công ty: Điều lệ phải quy định rõ quyền hạn của các thành viên trong công ty, đặc biệt là quyền quyết định trong các vấn đề quan trọng như thay đổi điều lệ, bổ nhiệm người quản lý, và phân chia lợi nhuận.
Việc soạn thảo điều lệ công ty cần sự tỉ mỉ và am hiểu về các quy định pháp lý.
- Thủ tục chuyển nhượng vốn hoặc cổ phần: Điều lệ cần xác định cách thức và điều kiện chuyển nhượng vốn hoặc cổ phần trong công ty. Điều này giúp giảm thiểu tranh chấp và tạo sự minh bạch cho các cổ đông.
- Quy định về tổ chức và hoạt động của các hội đồng: Các vấn đề như cuộc họp hội đồng, thủ tục bầu cử, và quyền lực của các giám đốc cần được nêu rõ trong điều lệ.
- Tính linh hoạt và điều chỉnh điều lệ: Điều lệ nên có sự linh hoạt để có thể thay đổi khi công ty phát triển. Tuy nhiên, cần đảm bảo các thay đổi này phải được các cổ đông hoặc thành viên thông qua theo đúng thủ tục.
Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc soạn thảo hoặc điều chỉnh điều lệ công ty, hãy liên hệ Tia Sáng Law để được tư vấn chuyên sâu.
Với Tia Sáng Law, doanh nghiệp của bạn sẽ nhận được giải pháp pháp lý toàn diện, giúp tối ưu hóa mọi bước trong quá trình phát triển.
- Tư vấn chiến lược, không chỉ là dịch vụ pháp lý: Tia Sáng Law cung cấp những giải pháp pháp lý phù hợp nhất, giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc ngay từ khi bắt đầu.
- Giải pháp pháp lý toàn diện, tiết kiệm thời gian và chi phí: Từ việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp, đăng ký sở hữu trí tuệ đến quản lý hợp đồng và giải quyết tranh chấp, chúng tôi cung cấp dịch vụ đầy đủ, giúp bạn tập trung phát triển kinh doanh thay vì lo lắng về thủ tục pháp lý.
“Sáng pháp lý - Vững niềm tin” là phương châm hoạt động tại Tia Sáng Law.
- Đội ngũ luật sư tận tâm, giàu kinh nghiệm: Với sự am hiểu sâu rộng về luật pháp doanh nghiệp, chúng tôi không chỉ đưa ra lời khuyên, mà còn đồng hành cùng bạn trong mọi quyết định quan trọng.
- Chủ động bảo vệ lợi ích, giảm thiểu rủi ro: Tia Sáng Law chủ động xây dựng những biện pháp phòng ngừa, đảm bảo doanh nghiệp hoạt động trơn tru.
- Hỗ trợ lâu dài, không giới hạn: Dịch vụ của chúng tôi không chỉ là tư vấn một lần, mà là hỗ trợ liên tục để bạn yên tâm phát triển doanh nghiệp bền vững.
Chúng tôi không chỉ tư vấn pháp lý, mà là đối tác chiến lược của bạn, giúp doanh nghiệp đạt được những thành công bền vững. Liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí và giải pháp pháp lý toàn diện cho doanh nghiệp của bạn.
-----------------------
CÔNG TY LUẬT TNHH MTV TIA SÁNG (BRIGHT LAW, STEADY TRUST)
“Bright law, steady trust - Sáng pháp lý, vững niềm tin”
Phòng 2.3 Tầng 2, Tòa nhà Indochina, số 04 Nguyễn Đình Chiểu, phường Đakao, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: 0989.072.079 – Luật sư Lê Thanh Trang tiasanglaw@gmail.com
http://tiasanglaw.com/
http://luattiasang.vn
https://www.facebook.com/LightLaw.TiaSang/
Trân trọng!