LÀM THẾ NÀO ĐỂ TỐI ƯU QUYỀN LỢI VỀ THUẾ THÔNG QUA VIỆC LỰA CHỌN LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP

Vì sao lựa chọn loại hình doanh nghiệp ảnh hưởng đến chi phí thuế?

Nhiều người khi khởi sự kinh doanh thường chỉ nghĩ đơn giản rằng: “Miễn đăng ký được giấy phép là xong.” Nhưng thực tế, việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp không chỉ ảnh hưởng đến cấu trúc vận hành, trách nhiệm pháp lý, mà còn quyết định trực tiếp đến cách doanh nghiệp của bạn bị đánh thuế tức là chi phí tài chính hàng năm mà bạn phải gánh.

Mỗi loại hình doanh nghiệp sẽ có cơ chế tính thuế khác nhau

Ví dụ, hộ kinh doanh cá thể thường nộp thuế khoán hoặc thuế trực tiếp trên doanh thu, đơn giản và ít thủ tục, nhưng lại không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng (VAT), không được tính chi phí hợp pháp để giảm thu nhập chịu thuế, đồng thời toàn bộ lợi nhuận sau khi trừ chi phí sẽ bị đánh thuế thu nhập cá nhân. 

Trong khi đó, các mô hình như công ty TNHH hoặc công ty cổ phần sẽ được hạch toán kế toán đầy đủ, cho phép khấu trừ chi phí hợp lệ, áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) theo tỷ lệ cố định, và trong nhiều trường hợp có thể tiếp cận chính sách miễn giảm thuế nếu hoạt động trong lĩnh vực ưu tiên hoặc địa bàn đặc biệt.

Một yếu tố quan trọng khác là khả năng phân phối lợi nhuận và tránh thuế chồng thuế

Ví dụ, chủ doanh nghiệp tư nhân vừa phải nộp thuế TNDN, vừa tiếp tục chịu thuế thu nhập cá nhân nếu rút lợi nhuận về cá nhân. Ngược lại, với công ty cổ phần hoặc công ty TNHH, bạn có thể chủ động kế hoạch giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư hoặc chia cổ tức hợp lý, từ đó tối ưu hóa gánh nặng thuế cá nhân.

Chưa kể, một số chính sách ưu đãi thuế như miễn thuế năm đầu hoặc giảm 50% thuế trong 2 năm tiếp theo chỉ áp dụng cho doanh nghiệp thực hiện đúng chế độ kế toán, có báo cáo tài chính và hoạt động hợp pháp theo mô hình doanh nghiệp được công nhận. Điều này khiến các hộ kinh doanh cá thể, dù làm ăn tốt, cũng khó tiếp cận chính sách thuế ưu đãi.

Ưu - nhược điểm thuế của các loại hình doanh nghiệp phổ biến

Nếu bạn khởi nghiệp với vốn nhỏ, có thể chọn Công ty TNHH một thành viên để dễ kiểm soát và vẫn hưởng lợi về thuế. Nếu có định hướng mở rộng hoặc gọi vốn, Công ty Cổ phần là lựa chọn tối ưu dài hạn.

Khởi nghiệp thông minh: Cách chọn mô hình để tiết kiệm thuế

Khi mới bắt đầu kinh doanh, nhiều người chọn mô hình doanh nghiệp theo tiêu chí “nhanh, gọn, ít tốn kém”. Nhưng nếu chỉ nhìn vào thủ tục ban đầu mà bỏ qua cấu trúc thuế đằng sau, bạn có thể sẽ mất nhiều chi phí hơn trong dài hạn.

Vậy chọn mô hình thế nào để tiết kiệm thuế?

Trước tiên, hãy xác định rõ:

• Quy mô vốn & doanh thu dự kiến
  
  
• Ngành nghề kinh doanh
  
  
• Mức độ rủi ro và trách nhiệm pháp lý bạn sẵn sàng gánh
  
  
• Kế hoạch mở rộng trong 3 - 5 năm tới

Từ đó, bạn có thể cân nhắc:

🔹 Hộ kinh doanh cá thể phù hợp nếu bạn: kinh doanh nhỏ lẻ, ít hóa đơn, không cần khấu trừ thuế VAT, chấp nhận bị đánh thuế TNCN trực tiếp trên toàn bộ lợi nhuận

🔹 Công ty TNHH phù hợp nếu bạn: muốn khấu trừ VAT, chi phí hợp pháp, cần tách biệt tài sản cá nhân và công ty, có kế hoạch phát triển, cần minh bạch tài chính

🔹 Công ty cổ phần phù hợp nếu bạn: định hướng gọi vốn hoặc IPO sau này, hoạt động trong lĩnh vực cần nhiều vốn đầu tư, muốn linh hoạt chia cổ tức, giữ lại lợi nhuận tái đầu tư

Bạn có thể bắt đầu bằng Công ty TNHH một thành viên để đơn giản hóa vận hành và tận dụng ưu đãi thuế. Khi công ty tăng trưởng, hoàn toàn có thể chuyển đổi sang công ty cổ phần để mở rộng quy mô.

Sai lầm phổ biến khi chọn loại hình doanh nghiệp (và cách tránh)

Việc chọn mô hình doanh nghiệp tưởng chừng đơn giản nhưng lại là "nút thắt" khiến nhiều chủ kinh doanh gặp khó về sau từ thuế, tài chính cho đến gọi vốn hoặc giải thể. Dưới đây là những sai lầm phổ biến mà người mới thường gặp phải:

Những sai lầm thường thấy:

- Chọn theo lời khuyên cảm tính từ người quen, không dựa trên đặc thù ngành nghề hoặc kế hoạch tài chính thực tế.

- Ưu tiên thủ tục đơn giản, chi phí thấp ban đầu, mà bỏ qua rủi ro thuế, trách nhiệm pháp lý hoặc khả năng mở rộng trong tương lai.

- Không phân biệt giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp – dẫn đến mất cơ hội được miễn/giảm thuế hoặc khấu trừ chi phí hợp pháp.

- Không được tư vấn pháp lý từ đầu, dẫn đến lựa chọn mô hình thiếu linh hoạt, khó chuyển đổi khi cần gọi vốn, tăng vốn hoặc sáp nhập.

- Đăng ký sai mã ngành nghề khiến doanh nghiệp mất cơ hội hưởng ưu đãi thuế theo lĩnh vực, hoặc gặp rắc rối khi bị thanh tra thuế.

Cách tránh những sai lầm này:

Tư duy dài hạn ngay từ đầu, hãy xem mô hình doanh nghiệp là nền tảng để bạn mở rộng chứ không chỉ là “bước đầu cho có”. Phân tích kỹ ngành nghề, quy mô và lộ trình phát triển 3 - 5 năm, để chọn mô hình có khả năng “lớn lên” cùng doanh nghiệp.

Linh hoạt chuyển đổi mô hình khi cần thiết: Nếu đã chọn sai từ đầu, đừng ngại điều chỉnh pháp luật vẫn cho phép doanh nghiệp chuyển đổi hình thức hoạt động hợp pháp nếu làm đúng quy trình.

Làm việc với chuyên gia pháp lý - thuế để chọn đúng mô hình, đúng mã ngành và xây dựng cấu trúc thuế hợp lý. 

Tia Sáng Law – Tư vấn mô hình doanh nghiệp và chiến lược thuế từ bước khởi đầu

Chọn đúng loại hình doanh nghiệp ngay từ đầu không chỉ giúp bạn tránh rủi ro pháp lý, mà còn là cách để tiết kiệm chi phí thuế bền vững trong suốt quá trình kinh doanh. Tuy nhiên, mỗi lĩnh vực, mỗi kế hoạch tài chính lại phù hợp với một cấu trúc pháp lý khác nhau và đó là lý do bạn cần một đơn vị tư vấn am hiểu cả pháp luật lẫn thực tế vận hành.

Chọn Luật Tia Sáng chọn khởi đầu thông minh là khởi đầu từ pháp lý vững thuế tối ưu 

Tia Sáng Law là đối tác tin cậy của hàng trăm doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là các startup trong giai đoạn đầu thành lập, nhờ những thế mạnh sau:

✅ Hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý doanh nghiệp, chuyên sâu về cấu trúc thuế, mô hình, ngành nghề.

✅ Tư duy linh hoạt giữa pháp lý và vận hành, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thuế mà vẫn đúng luật.

✅ Tư vấn 1:1 dựa trên đặc thù ngành, không rập khuôn theo mẫu có sẵn.

✅ Hỗ trợ trọn gói: từ chọn mô hình, soạn hồ sơ, đăng ký doanh nghiệp đến xây dựng hệ thống nội bộ và chuyển đổi loại hình sau này.

✅ Đội ngũ luật sư & chuyên viên am hiểu cả Luật Doanh nghiệp và Luật Thuế, đảm bảo tư vấn sát thực tế đúng quy định.

Liên hệ Tia Sáng Law ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí, chọn đúng mô hình doanh nghiệp và giảm gánh nặng thuế ngay từ bước đầu.