Vì sao lựa chọn loại hình doanh nghiệp lại quan trọng khi khởi nghiệp?
Luật Doanh nghiệp quy định rõ các mô hình phổ biến như: công ty TNHH, công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh cá thể... Mỗi loại hình đều có ưu – nhược điểm riêng và chỉ phù hợp với từng mục tiêu kinh doanh cụ thể.
Nhiều startup gặp khó khăn ngay từ đầu chỉ vì chọn sai loại hình kinh doanh:
- Khó huy động vốn vì pháp lý không cho phép phát hành cổ phiếu
- Chủ doanh nghiệp phải chịu toàn bộ trách nhiệm bằng tài sản cá nhân
- Mô hình thiếu linh hoạt, gây trở ngại trong điều hành hoặc chuyển đổi
Những sai sót này hoàn toàn có thể phòng tránh nếu có sự hỗ trợ pháp lý trong việc chọn loại hình doanh nghiệp ngay từ giai đoạn thành lập.
Không phải loại hình doanh nghiệp nào cũng phù hợp với mục tiêu kinh doanh, hãy tư vấn pháp lý trước khi quyết định
Các loại hình doanh nghiệp phổ biến hiện nay tại Việt Nam
Theo Luật Doanh nghiệp Việt Nam, hiện nay có 5 loại hình doanh nghiệp chính, mỗi mô hình phù hợp với từng quy mô và mục tiêu kinh doanh khác nhau:
1. Hộ kinh doanh cá thể
Phù hợp với cá nhân hoặc hộ gia đình kinh doanh nhỏ lẻ, không có tư cách pháp nhân. Thủ tục đơn giản nhưng bị hạn chế về quy mô và không được mở chi nhánh.
2. Doanh nghiệp tư nhân
Do một cá nhân sở hữu và chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân. Không có tư cách pháp nhân, không được phát hành chứng khoán.
3. Công ty TNHH một thành viên / hai thành viên trở lên
Là mô hình phổ biến với đa số startup. Chủ sở hữu chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp. Có tư cách pháp nhân, cấu trúc linh hoạt.
- Rất phù hợp với các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
- Nên có tư vấn pháp lý giúp lựa chọn loại hình kinh doanh phù hợp để phân biệt giữa mô hình một thành viên và hai thành viên trở lên.
4. Công ty cổ phần
Thích hợp với doanh nghiệp muốn mở rộng quy mô, gọi vốn hoặc niêm yết trên sàn chứng khoán. Có từ 3 cổ đông trở lên, được phát hành cổ phần.
Đây là loại hình cần nhiều sự hỗ trợ chuyên sâu về pháp lý, đặc biệt là trong tư vấn pháp lý công ty cổ phần và thủ tục đăng ký doanh nghiệp.
5. Công ty hợp danh
Kết hợp giữa mô hình đối nhân và đối vốn. Có ít nhất hai thành viên hợp danh cùng chịu trách nhiệm vô hạn. Ít phổ biến, chủ yếu trong lĩnh vực tư vấn, kế toán, luật…
Startup nên chọn loại hình doanh nghiệp nào? Tìm hiểu điểm khác biệt giữa các mô hình trước khi thành lập công ty
Nên lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào?
Không có mô hình doanh nghiệp “tốt nhất”, chỉ có mô hình phù hợp nhất với mục tiêu và điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp.
Theo Luật Doanh nghiệp Việt Nam, việc lựa chọn loại hình kinh doanh cần dựa trên nhiều yếu tố như: quy mô hoạt động, lĩnh vực kinh doanh, định hướng phát triển, số lượng thành viên và nguồn vốn đầu tư ban đầu.
Doanh nghiệp tư nhân
Theo Điều 183 Luật Doanh nghiệp 2020, đây là mô hình do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân.
Ưu điểm:
- Toàn quyền quyết định mọi hoạt động kinh doanh
- Cơ cấu tổ chức đơn giản
- Dễ tạo niềm tin với đối tác nhờ chế độ trách nhiệm vô hạn
Nhược điểm:
- Không có tư cách pháp nhân
- Chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm toàn bộ rủi ro bằng tài sản cá nhân
- Khó tách biệt giữa tài sản cá nhân và doanh nghiệp
Công ty hợp danh
Theo Điều 177, công ty hợp danh phải có ít nhất hai thành viên cùng chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân – gọi là “thành viên hợp danh”.
Ưu điểm:
- Dễ quản lý nhờ sự gắn kết chặt chẽ giữa các thành viên
- Có tư cách pháp nhân từ ngày đăng ký kinh doanh
- Niềm tin nội bộ cao, thích hợp với lĩnh vực chuyên môn như kế toán, tư vấn luật
Nhược điểm:
- Thành viên hợp danh chịu trách nhiệm vô hạn
- Không được phát hành cổ phiếu từ đó sẽ hạn chế huy động vốn lớn
Cơ cấu pháp lý khác nhau dẫn đến cách vận hành khác nhau, hãy chọn mô hình doanh nghiệp đúng ngay từ đầu
Công ty TNHH một thành viên
Theo Điều 74, mô hình này do một cá nhân hoặc tổ chức làm chủ sở hữu. Chủ doanh nghiệp chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn điều lệ đã góp.
Ưu điểm:
- Cơ chế trách nhiệm hữu hạn, giảm thiểu rủi ro cá nhân
- Chủ sở hữu có toàn quyền quyết định, dễ kiểm soát
- Có tư cách pháp nhân rõ ràng
Nhược điểm:
- Hạn chế khả năng huy động vốn bên ngoài
- Muốn góp vốn thêm phải chuyển đổi sang loại hình khác
Công ty TNHH hai thành viên trở lên
Theo Điều 46, đây là loại hình gồm từ 2 đến 50 thành viên góp vốn. Trách nhiệm giới hạn trong số vốn đã góp.
Ưu điểm:
- Có tư cách pháp nhân
- Trách nhiệm tài chính rõ ràng
- Cơ cấu phù hợp với mô hình khởi nghiệp có nhiều nhà sáng lập
Nhược điểm:
- Giới hạn số lượng thành viên (tối đa 50)
- Không được phát hành cổ phần ra công chúng
Công ty cổ phần
Theo Điều 111, công ty cổ phần được thành lập từ ít nhất 3 cổ đông, không giới hạn số lượng tối đa, có quyền phát hành cổ phiếu để huy động vốn.
Ưu điểm:
- Dễ dàng mở rộng quy mô và gọi vốn
- Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp
- Cơ chế linh hoạt, có thể niêm yết trên sàn chứng khoán
Nhược điểm:
- Cơ cấu tổ chức phức tạp
- Quản trị khó khăn nếu số cổ đông lớn
- Mọi hoạt động phải tuân thủ chặt chẽ theo Luật doanh nghiệp Việt Nam và điều lệ công ty
Việc lựa chọn mô hình doanh nghiệp không đơn thuần là thủ tục hành chính, mà là nền móng pháp lý cho cả hành trình phát triển của bạn. Đó là lý do vì sao Luật Tia Sáng luôn đặt mục tiêu “đồng hành pháp lý cùng startup ngay từ bước đầu tiên”.
Tư vấn đúng mô hình doanh nghiệp ngay từ đầu cùng Luật Tia Sáng – giảm rủi ro, tối ưu vận hành
Luật Tia Sáng hỗ trợ bạn
- Tư vấn lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp theo đúng định hướng kinh doanh, mô hình tài chính và năng lực vận hành
- Phân tích điểm mạnh – điểm yếu từng loại hình theo quy định của Luật Doanh nghiệp Việt Nam và Luật Đầu tư doanh nghiệp
- Thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp, soạn hồ sơ, điều lệ, cấu trúc cổ đông đúng chuẩn
- Cung cấp dịch vụ luật sư doanh nghiệp theo yêu cầu, từ startup đến công ty cổ phần, công ty TNHH
- Hỗ trợ tư vấn pháp lý công ty cổ phần, thay đổi loại hình, góp vốn, chia cổ phần, tăng giảm vốn điều lệ
- Đồng hành pháp lý xuyên suốt cùng doanh nghiệp – từ tư vấn thành lập công ty đến vận hành, chia tách, sáp nhập…
Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu về Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, cùng khả năng cập nhật chính sách nhanh chóng, Luật Tia Sáng chính là giải pháp tư vấn pháp lý giúp lựa chọn loại hình kinh doanh phù hợp, an toàn, hiệu quả và tiết kiệm thời gian cho mọi nhà sáng lập.
Luật Tia Sáng mang đến dịch vụ luật doanh nghiệp toàn diện theo Luật Doanh nghiệp Việt Nam
Startup nên chọn loại hình doanh nghiệp nào theo tư vấn pháp lý? Đừng quyết định một mình, hãy để Luật Tia Sáng đồng hành cùng bạn.